АЦЫРУХС

Хуры чызг. Авд уæйыджы хъан. Нæрæмон Сосланы æртыккаг æмæ фæстаг ус. Авд уæйыджы йын æрхæссын кодтой Мæрдты бæстæйы Дзæнæты бæлас – Аза-бæласы сыфтæ ирæды иу хæсæн. Кадæг «Сослан Мæрдты бæсты»-йыл фембæлы цуан кæнгæйæ, Уырызмæг ын саг кæм бацамыдта, уым. Саджы фæлгонцы та бацыд Ацырухс, æмæ Хур куыддæр скаст, афтæ йæм сарæзта йæ тынтæ. Хуры тынтæ сагæй фæстæмæ здæхтысты лыстæг хæрдгæ 'ндæхтæй æмæ цæстытæ къахтой. Сослан, гъа ныр æй фехсон, куыд загъта, афтæ кæсы æмæ йæ фæттæ фæпырх сты – иу дæр дзы йæ фатдоны нал аззад. Саг йæ бынатæй дæр нæ фезмæлыд. Цирхъимæ йæм куы балæбурдта, уæд уыцы-иу гæпп фæласта æмæ йæ ных Сау хохмæ сарæзта æмæ иу лæгæты фæмидæг. Сослан дæр йæ фæдыл æмæ уыны авд æддæгуæлæ галуан. Ам Ацырухс авд уæйыгмæ цæры хъанæй. Зонынджын у æмæ зоны, йæ мойаг Сослан кæй у, уый. Уæйгуытæ йын куы загътой, иу уазæг нæм æрбафтыд æмæ йæхи Нарты Сослан хоны, уæд сын загъта: «Сосланæн йæ дыууæ уæны астæу ис æрдзæй рахæсгæ сау стъæлф. Сбæгънæг æй кæнут, æмæ кæд ахæм стъæлф уа йæ дыууæ уæны астæу, уæд уый, æцæгæй дæр, мæ мойаг Нарты Сослан у».

Уæйгуытæ Сосланæй Ацырухсæн ирæд æрдомдтой: денджызы был æфсæйнагæй сау галуан, йæ цыппар фисыны Аза-бæласы сыфтæ сагъд куыд уа, афтæмæй, стæй æртæ сæдæ сырды – уыдонæй иу сæдæ сагтæ куыд уой, иу сæдæ дзæбидыртæ, иу сæдæ та – алымыггаг æндæр сырдтæ.

Сослан ирæд бафыста Сатана, йæ мард ус Бедуха æмæ Æфсатийы уадындзы руаджы. Авд уæйыджы куы федтой сæ ирæд, уæд радтой сæ хъан – Хуры чызг Ацырухсы Сосланæн усæн. Æрхаста Сослан Хуры чызг Ацырухсы йæхицæн усæн. Цæрынтæ, хæрынтæ райдыдтой, бонтæ, азтæ сыл ивгъуыдтой.

кæс «АРВЫ ДУАР»-Ы СÆРГÆНДТÆ